Hakan Özkul Tansiyon tedavisi hakkında bilgi vermeden önce tansiyonu, tansiyon hastalığını ve bağlı konuları açıklamaya çalışalım. Kan kalpten pompalanarak ve damarlarda dolaşır ve damarlara bir basınç uygulamaktadır. Tansiyon olarak tanımlanan kan basıncı değeri kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Kan basıncı sistolik ve diastolik olmak üzere 2’ye ayrılırmaktadır. Kalp kasılır ve damarlara doğru kanı atmaktadır. Kanın damarlara attığı kan basıncına sistolik denir. Kalp gevşediğinde ise hâlâ damarlarda kan basıncı bulunmaktadır. Bu basınca diastolik denir.
Sistolik kan basıncı büyük tansiyon; diastolik küçük tansiyon olarak da bilinmektedir. 18 yaşın üstündeki erişkin bir bireyin istirahat hâlindeki normal sistolik kan basıncı en yüksek 120mmHg, normal diastolik kan basıncı ise en yüksek 80 mmHg olmalıdır. Hipertansiyon hastalarında kan damarlarındaki basıncın değeri normalin üzerinde seyreder.
HİPERTANSİYON BELİRTİLERİ NELERDİR?
Tansiyon 180/110 mmHg’nin üzerine çıkmadığı sürece herhangi bir belirti göstermeyebilmektedir. Ancak sürekli yüksek olduğunda vücuda zarar verir. En çok görülen yüksek tansiyon belirtileri şunlardır:
— Sık idrara çıkma özellikle geceleri uyanıp idrar yapma
— Bulanık ya da çift görme
— Bacaklarda şişlik
— Nefes darlığı
— Hâlsizlik, yorgunluk, isteksizlik
— Kulak çınlaması
— Burun kanamaları
— Düzensiz kalp atışı ve kalp ağrısı
— Baş dönmesi ve baş ağrısı
HİPERTANSİYON NEDENLERİ NELERDİR?
Tansiyon yüksekliğinin genetik ve çevresel faktörler olmak üzere en önemli 2 nedeni vardır. Birinci derece akrabalarında yüksek tansiyon öyküsü olan kişilerde hipertansiyon görülme riski büyüktür.
En yaygın olarak görülen hipertansiyon nedenleri:
— Aşırı tuzlu gıdalarla beslenme
— Kafa içi basıncın yüksek olması
— Aort damarının kalpten çıktığı bölgenin dar olması
— Böbrek üstünden salgılanan kortizon veya aldosteron hormonlarının aşırı salgılanmasına bağlı olarak görülen Crohn ve Cushing hastalığı
— Böbrek tümörleri
— Akut ya da kronik böbrek hastalıkları
— Böbrek damarlarının daralması
— Tiroid bezi hastalıkları
— Şeker hastalığı
— Kolesterol yüksekliği
— Gebelik
— Soğuk algınlığı ilaçları, dekonjestanlar, bazı ağrı kesiciler, doğum kontrol hapları, kokain ve amfetamin gibi yasadışı ilaçlar
— Kilo fazlalığı
— Alkol ve sigara kullanımı
HİPERTANSİYON TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Hakan Özkul Tansiyon hastalarının tedavisi için öncelikli olarak hastaların yaşam tarzında değişiklikler yapması istenir. Tansiyon hastası ideal kilonun üzerindeyse ideal kilosuna dönmesi için yeterli ve dengeli bir diyet programı uygulaması önerilir. Tuz tüketimi kısıtlanır ve meyve, sebze tüketimi artırılır. Margarin, tereyağı ve kuyruk yağı gibi doymuş yağ oranı yüksek gıdalar diyetten çıkarılmaktadır. Alkol ve sigara kullanımı kesinlikle bırakılmalıdır.
Tansiyon hastalarının düzenli fiziksel aktivite yapması, kan basınçlarının düzenlenmesini sağlar. Yaşam tarzındaki değişikliklere uyum sağlayamayan ya da değişikliklere rağmen tansiyonu düşürülemeyen hastalara ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Kronik bir hastalık olan hipertansiyon yaşam boyu belirli aralıklarla doktor kontrolü gerektirir. Doktor tarafından önerilen ilaçların düzenli olarak alınması ve doktora danışılmadan dozunda oynamalar yapılmaması gerekir.
HAKAN ÖZKUL TANSİYON HASTALIĞI TEDAVİSİ
İlaç sanayi bugünkü gelişimini gösterene dek tüm tedavilerde bitkiler kullanılırdı. Kanamayı durdurmak için dahi bitkilerin şifasından medet umulurdu. İlaç sanayinin bir anda büyük bir gelişim göstermesiyle beraber ilaç kullanımı, şifalı bitki kullanımının önüne geçti. İlaçların aslında ne denli yan etkilerinin olduğunun anlaşılması ise bitkilere yeniden bir dönüş olmasını beraberinde getirdi. Günümüzde farklı hastalıkların tedavisinde kullanılabilecek binlerce şifalı bitki bulunmaktadır. Bu alanda çeşitli araştırmalar yapılmaya devam ediliyor. Fitoterapinin, tansiyon hastalığı için de bitkiler vasıtasıyla tedavi yöntemleri mevcuttur. Şimdi hem onlardan hem de genel anlamda tansiyon hastalarının nasıl bir yol izlemesi gerektiğinden bahsedelim.
TANSİYONU NE DÜŞÜRÜR?
Hakan Özkul Tansiyonun yükselmesi durumunda hastanın ellerini, ayaklarını ve kollarını normal musluk suyu ile yıkaması önerilmektedir. Soğuk su ile yapılan duş da kan basıncının düşürülmesine yardımcı olur. Tansiyon yükseldiği zaman hemen bir limonun suyunu sıkıp sulandırarak içmek kan basıncını düşürebilmektedir. Tuzsuz yoğurt ve ayran da tansiyonu düşürücü etki gösterir. Ancak yoğurt ya da ayranın tuzsuz olmasına ekstra özen gösterilmelidir. Nar suyu ve greyfurt gibi meyvelerin suları ve kekik suyu da tansiyon düşürücüdür. Halk arasında tansiyon yüksekliğinde kullanılan sarımsağın da kan basıncını düşürücü etkisi vardır. Yüksek tansiyon teşhisi konulan bir kişide ilk atılacak adım ilaç tedavisi değildir.
Aynı zamanda zeytin yaprağının tansiyon düşürücü özelliğinden bahsetmemizde fayda var. Yapılan biyokimyasal kontrollerde zeytin yaprağının, plazma total kolesterol ve trigliserid seviyelerini belirgin bir şekilde düşürdüğü; kalp-damar hastalığı gelişimine yol açan etkenlerden biri olarak kabul edilen interlökin-8’ oluşumunu belirgin bir şekilde baskıladığı gözlemlenmiştir.Tansiyon hastalığında hayat tarzı değişiklikleriyle çok büyük aşama kaydedilebilmektedir. Birçok hastanın ilaçsız tedavi edilmesi mümkündür. Hayat tarzı değişiklikleriyle tedaviye başlamak için yüksek tansiyon teşhisi koyulmasına da gerek yoktur. Kan basıncının üst sınırı sayılan 120/80 mmHg ile yüksek tansiyon teşhisinin konulduğu 140/90 mmHg üstü değerler arasında olan kişilerde ilaçsız tedavi uygulanmalıdır. Bu aşamada alınacak önlemler kan basıncının yükselip hastalığın yerleşmesinin önüne geçecektir. Kan basıncı ideal olan kişilerin de sağlıklı bir yaşam tarzıyla bu dertten korunmaları mümkündür.
TANSİYON HASTALIĞINDA EN BÜYÜK İLAÇ: DOĞRU BESLENME
Hakan Özkul Tansiyon Sağlıklı beslenmeyle kan basıncının düşürülebileceğini gösteren güçlü bilimsel kanıtlar mevcuttur. Bunların en eskilerinden olan, kısaca DASH denilen diyetin incelendiği araştırma güzel bir örnek olarak alınabilmektedir.
Karşılaştırmalı çalışmada DASH diyeti ile tansiyonun düştüğü ve düşüşün devam ettiği görülmüştür. Diyete ek olarak tuz azaltıldığında sonuçların daha da iyi olduğu saptanmıştır.
DASH çalışmaları, meyveleri, sebzeleri ve az yağlı süt ürünlerini vurgulayan ve doymuş yağ, toplam yağ ve kolesterolde azaltılmış karbonhidrat açısından zengin bir diyetin kan basıncını önemli ölçüde düşürdüğünü ve karbonhidratın protein (bitki kaynaklarından yaklaşık yarısı) veya doymamış yağ (çoğunlukla tekli doymamış yağ) ile kısmen değiştirilmesinin kan basıncını, düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterolü ve koroner kalp hastalığı riskini daha da azaltabildiğini göstermiştir.
DASH diyeti, bir perhiz yöntemi değil, bir beslenme tarzı. Sebze ve meyveden, baklagillerden zengin olan, badem, ceviz fındık gibi kuruyemişleri, balık, tavuk ve yağsız etleri de içeren, doymuş yağ denilen hayvani yağların, şekerli besinlerin ve işlenmiş tahılların az tüketilmesinin tavsiye edildiği bir beslenme tarzıdır.
Tıp literatüründe hareketsiz yaşamın kan basıncını yükselmesine neden olduğunu gösteren birçok bilimsel makale bulunmaktadır. Düzenli yapılan spor, yüksek tansiyonun normal sınırlara çekilmesine birkaç yoldan katkıda bulunmaktadır. Kaslar çalıştıkça damarlar genişlediği için kan basıncı düşer. Düzenli spor yapan ve formda olan bir insanda kan basıncı azalması sürekli olur. Yaşamı hareketli olanların ideal kilolarını korumaları daha kolaydır. Fazla kilolardan kurtulmak, tansiyonun kontrol altında tutulmasında önemli rol oynamaktadır.
Yakın zamana kadar tansiyon hastalarının ağırlık kaldırma gerektiren sporlardan uzak durmaları tavsiye edilmiştir. Ağırlık kaldırırken tansiyonun iyice yükseleceğinden korkulurdu.
Son yıllarda yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçların bu görüşü desteklemediği ortaya çıktı. Kan basıncının, ağırlık sporları yapılırken biraz yükseldiği doğru olsa da bu sporun uzun vadede kan basıncını düşürücü etkisi var. Kısacası her türlü spor kan basıncına olumlu etki yapıyor.
TANSİYON HASTALIĞIYLA İLGİLİ ÖNEMLİ BİLGİLER
— Yüksek tansiyon tuz miktarı arttıkça yükselir. Tuzun önemli olmadığını düşündüren bazı veriler olsa da kanıtların çoğu tuzu suçlayıcı nitelikte. Sorun ihtiyaçtan çok fazla tuz tüketilmesi. Tuzu azaltan ülkelerde yüksek tansiyonlu insan sayısı daha az.
— Bir iki kadehten fazla içki kan basıncını yükseltir. İçki azaltılarak veya kesilirek tansiyon geriletilmektedir. Sigara içerken kan basıncı yükselir sonra düşer. Tiryakilerde tansiyonun düşmesine vakit kalmaz. Sigara yüksek tansiyonun yaptığı tahribatı artırır.
Son olarak Hakan Özkul Tansiyon hastalığından farklı şikayetleri olan hastalarımızın videolarını izlemek için buraya tıklayabilirsiniz. Diğer videolarımızı izlemek için videolar sayfasını inceleyin. Bununla birlikte sizde tansiyon rahatsızlığından şüpheleniyorsanız ve Hakan Özkul’a hemen sorularınızı iletmek için iletişim sayfamızı ziyaret edin. Ayrıca mavi rozete sahip Facebook sayfamız üzerinden haftanın her günü asistanlarımızla yazışabilirsiniz.